AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan teklifle, Maden Kanunu’nda değişiklik yapılıyor. Buna nazaran, Ulusal Maden Kaynak ve Rezerv Raporlama Komitesi (UMREK) koduna nazaran raporlama zaruriliği yalnızca “IV. Grup” maden işletme ruhsatları açısından devam edecek. Böylelikle bunun haricindeki maden kümeleri açısından bu mecburilik ve mevcut taksir yaptırımı kaldırılıyor.
Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Kanun kararlarına nazaran arama ruhsatı alarak bulduğu madenler için UMREK Koduna nazaran rapor hazırlama koşulu aranmaksızın MTA tarafından hazırlanan raporlar ile buluculuk hakkını kazanacak.
Kıyı Kanunu’nda yapılan değişikliğe nazaran, içme-kullanma suyu temin edilen rezervuarlar ve sulak alanlar ile Kanun kapsamında kalan kıyı ve kıyı şeritleri hariç olmak üzere denizler, baraj gölleri, yapay göller ve alışılmış göllerin Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığınca yenilenebilir güç kaynak alanı olarak ilan edilen alanlarında imar planı yapılmaksızın yenilenebilir güç üretim santralleri kurulabilecek.
İçme-kullanma suyu temin edilen rezervuarlar ve sulak alanlar ile yasa kapsamında kalan kıyı ve kıyı şeritleri hariç olmak üzere baraj gölleri, yapay göller ve doğal göllerde imar planı yapılmaksızın Elektrik Piyasası Kanunu’na nazaran hidrolik kaynaklara dayalı önlisans yahut üretim lisansı sahibi hükmî bireyler tarafından yenilenebilir güç kaynağına dayalı birden çok kaynaklı üretim tesisi kurulması mümkün olacak.
Ayrıca kelam konusu alanlarda Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne yahut sulama birliklerine ilişkin ziraî sulama maksatlı tesislerin elektrik muhtaçlıklarını karşılamak gayesiyle Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü yahut Genel Müdürlüğün müsaadesiyle sulama birlikleri tarafından yenilenebilir güç kaynaklarına dayalı lisanssız elektrik üretim tesisi kurulabilecek.
Doğal gazın sıvılaştırılması
Doğal Gaz Piyasası Kanunu’na “doğal gazın sıvılaştırılması” tarifi eklenerek, Türkiye’nin doğal gazda ticaret merkezi olma maksatları çerçevesinde hem yerli üretim doğal gazın hem de farklı kaynaklardan ithal edilen yahut ithal edilecek doğal gazların ülkede sıvılaştırılarak dünya piyasalarına LNG olarak pazarlanabilmesi hedefleniyor.
Yüzen LNG tesislerinin işletilmesi ve yer değişikliği kapsamında sağlanacak istisnalar, Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığının görüşü alınarak Güç Piyasası Düzenleme Heyeti (EPDK) tarafından bu düzenleme uyarınca yayımlanan yordam ve temellere nazaran belirlenecek.
Mevcut depolama tesisleri, mevcut tesislerdeki kapasite artışları yahut yeni yapılacak tesisler, kullanım oranları ve/veya rekabet şartları dikkate alınarak düzenlemenin sisteme erişime ait kararlarından Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığının görüşü alınarak Heyet kararı ile belli müddet muaf tutulabilecek. Depolama şirketleri verecekleri hizmetlere ait ünite bedelleri ve tesis kapasitelerini yayımlamak zorunda olacak.
Yurt içinde üretilen ve/veya ithal edilen doğal gazın sıvılaştırılarak yurt dışına ihraç edilmesi ya da yurt içinde tekrar satışı hedefiyle kurulacak sıvılaştırma tesislerini işletecek hukuksal bireylerin Heyetten lisans almaları gerekecek.
Doğal gaz sıvılaştırma lisansı müracaatında bulunan hukuksal bireylerin teknik ve ekonomik güce sahip olmaları ve yönetmeliklerde belirtilen öteki kuralları taşımaları mecburî olacak. Sıvılaştırma tesislerinde yürütülen faaliyetler depolama faaliyeti olarak sayılmayacak. Sıvılaştırma tesisi işletmecileri faaliyet gösterdikleri tesislerin ilgili standartlara ve teknik kriterlere nazaran yapılması ve işletilmesinden sorumlu olacak. Sıvılaştırma tesislerinde yürütülecek faaliyetlere ait yol ve asıllar Bakanlık görüşü alınarak Konsey tarafından belirlenecek.
YEKA yarışmaları
Yenilenebilir Güç Kaynaklarının Elektrik Gücü Üretimi Gayeli Kullanımına Ait Kanun’da yapılan değişiklikle, Yenilenebilir Güç Kaynak Alanı (YEKA) yarışlarına ait yol ve temeller, ilgili yarış şartnamesinde Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığı tarafından belirlenecek. Müsabaka sonucunda oluşan fiyat ve/veya bedel, yarış şartnamesinde belirlenecek mühlet boyunca YEK Destekleme Düzeneği kapsamında pahalandırılacak.
10 yıllık mühletini bitiren lisanssız üretim faaliyeti kapsamındaki tesisler, talep halinde ve lisans alma bedeli ile lisans müddeti boyunca elektrik piyasasında oluşan saatlik piyasa takas fiyatını, tesis tipi bazında uygulanan şimdiki YEK Destekleme Sistemi fiyatından fazla olması halinde ortadaki fiyat farkının YEK Destekleme Düzeneğine katkı bedeli olarak ödeyerek lisanslı üretim faaliyetine geçebilecek.
Bu kapsamdaki müracaatlar için uygulanacak lisans alma bedeli, lisans mühleti ve lisanslı üretim faaliyetine geçilmesine ait öteki konular EPDK tarafından ayrıyeten belirlenecek.
Lisanssız üretime devam edecek üretim tesislerinde üretilecek gereksinim fazlası elektrik gücü için, elektrik piyasasında oluşan piyasa takas fiyatını geçmemek üzere uygulanacak fiyat ve uygulamaya ait adap ve asıllar Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek.
Enerji verimliliği projelerinin desteklenmesi
Enerji Verimliliği Kanunu’na “başvuru sahibi”, “spesifik güç tüketimi” ve “karbon yoğunluğu” tarifleri ekleniyor.
Enerji verimliliği projelerinin desteklenmesi, güç ve/veya karbon yoğunluğunun yahut spesifik güç tüketimin azaltılmasıyla ilgili uygulamalara yönelik yol ve temeller belirleniyor. Buna nazaran, güç verimliliğini artırmak gayesiyle hazırlanan projeler, Bakanlık tarafından 15 milyon lirayı geçmemek kaydıyla bedellerinin en fazla yüzde 30 oranında desteklenecek. Bu kapsamdaki takviyeler hibe yahut faiz dayanağı biçiminde verilecek. Takviye bedeli her yıl, bir evvelki yıla ait ilan edilen yine değerleme oranında, takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılacak.
Enerji ve/veya karbon yoğunluğunu yahut spesifik güç tüketimini Bakanlığın belirlediği kriterler çerçevesinde azaltan müracaat sahiplerine, ödenek imkanları göz önüne alınmak ve 10 milyon lirayı geçmemek kaydıyla, kriterlerde belirlenen yıla ilişkin güç sarfiyatının en fazla yüzde 30’u oranında dayanak ödemesi yapılacak. Takviye bedeli her yıl, bir evvelki yıla ait ilan edilen yine değerleme oranında, takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılacak.
Enerji verimliliği projelerinin ve güç ve/veya karbon yoğunluğunu yahut spesifik güç tüketimini azaltan müracaat sahiplerinin desteklenmesi ile ilgili yordam ve asıllar Bakanlık tarafından yönetmelikle düzenlenecek. Bakanlık tarafından güç verimliliği takviyelerine ait iş ve süreçlerde mevzuat ile belirlenen kararlara karşıt davranılması, geçersiz yahut muhteviyatı prestijiyle aldatıcı evrak düzenlenmesi yahut kullanılması, yanlış ve aldatıcı bilgi verilmesi yahut rastgele bir usulsüzlük tespit edilmesi halinde, müracaat ve/veya proje sahiplerine ödenen dayanaklar, ödeme tarihinden itibaren belirlenen oranda hesaplanarak faiz ile birlikte bir ay içinde ödenmesi istenecek.
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, güç verimliliğinin artırılması ile yeni ve yenilenebilir güç kaynaklarından yararlanılmasına yönelik araştırma ve geliştirme projelerini öncelikle destekleyecek. Bu projelerin yönlendirilmesinde ve değerlendirilmesinde Bakanlığın görüşü alınacak.
Geçici vadeli elektrik gücü talepleri
Elektrik Piyasası Kanunu’nda yapılan değişiklikle fevkalâde hal kararı alınan yahut genel hayata tesirli afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, elektrik hizmetlerinin kesintisiz olarak karşılanabilmesi için süreksiz periyodik elektrik gücü talepleri Şura kararı ile belirlenen adap ve temeller çerçevesinde karşılanabilecek.
Elektrik dağıtım tesisleri ve/veya nakil çizgilerine ait irtifak alanı, en düşük yaklaşım arası, iletkenin salınım uzaklığı ve direkler ortası uzaklık dikkate alınarak ilgili mevzuata nazaran belirlenecek. Böylelikle fahiş kamulaştırma bedelleri belirlenmesinin önüne geçilmesi ve kamu kaynaklarının tasarrufuyla yatırımların artırılması hedefleniyor.
Yenilenebilir güç kaynak alanları yarışları sonucunda imzalanan kontratlar nedeniyle hak kazanılmış olanlar hariç, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten evvel mevcut olan üretim lisanslarını, önlisanslarını, lisans müracaatlarını sonlandırmak ve ya konseyi güç düşümü suretiyle tadil etmek isteyen hükmî şahısların 2 ay içerisinde Kuruma başvurmaları halinde müracaatları sonlandırılarak yahut tadil edilerek Kuruma sundukları teminatları kısmen/tamamen iade edilecek.
Söz konusu yarışlar sonucunda imzalanmış kontratlarını iptal etmek isteyen hukuksal bireylerin düzenlemenin yürürlüğe girmesinin akabinde iki ay içerisinde Bakanlığa başvurmaları halinde tüm hak ve yükümlülükleri sona erecek, müracaatları sonlandırılacak, Bakanlığa ve Kuruma sunduğu teminatları iade edilecek.
Nükleer Düzenleme Kanunu’nda yapılan değişiklikle, nükleer unsur taşıyan kişinin talebi, nükleer tesis işletenin muvafakati ve Nükleer Düzenleme Kurumunun onay istikametindeki kararıyla taşıyıcının sorumlu olabilmesine imkan tanınıyor. Buna nazaran, işleten, nükleer hususların taşınmasına ait sigorta yaptırma yahut teminat gösterme yükümlülüğünü Kurumun onaylaması koşuluyla taşıyıcıya devredebilecek. Yükümlülüğü devralan taşıyıcı, düzenleme kapsamında işleten olarak sorumlu olacak.
