Trakya Üniversitesi Sanat Tarihi Kısım Lideri Prof. Dr. Engin Beksaç, Edirne‘nin kıymetli kültür varlıkları ortasında yer alan Roma sur duvarlarının itinayla korunarak gelecek jenerasyonlara aktarılması gerektiğini belirtti.
Beksaç, AA muhabirine, Edirne‘nin tarihi açıdan çok varlıklı bir kent olduğunu söyledi.
Sur duvarlarının, kentin kıymetli kültür varlıkları ortasında yer aldığını belirten Beksaç, bu duvarların 2000’li yıllara kadar dikkati çeken bir arkeolojik data olmadığını söz etti.
Söz konusu yıllardan sonra kurtarma hafriyatları sonucunda surların ehemmiyetinin anlaşılarak varlığının daha net bir biçimde kanıtlandığını lisana getiren Beksaç, ” Edirne‘nin pek çok yerinde sur duvarlarının kalıntılarını görüyoruz. Hatta kimi yerlerde bir hafriyat yapılsa, bir sondaj yapılsa bu duvarların izlerini görebiliyoruz. Kaleiçi’ndeki su şebekeleri ve doğal gaz şebekelerinin imali esnasında da bu sur kalıntılarını görmemiz mümkün oldu. Pek çok bölgede hala surların yüksek halde ayakta kaldığı kısımlar mevcut. Ancak bugün prestijiyle baktığımız vakit hafriyat yapılan bölgeler dışındaki duvarların çok güzel korunmadığını, unutulmuş olduğunu görmekteyiz.” diye konuştu.
Beksaç, sur duvarlarının, Edirne‘nin kurulduğu devirden günümüze ulaşan birinci arkeolojik anıt tipi olduğunu belirtti.
Orta Çağ sürecinde yapılan ekleme ve düzeltmelerin de izlerini görmenin mümkün olduğunu söyleyen Beksaç, “Özellikle yapılan hafriyatlarda bu Orta Çağ sürecinin varlığı daha net olarak ortaya konmuş bulunmaktadır. Edirne‘nin itinayla korunması gereken arkeolojik yapıtları ortasında, sur duvarları, tahminen de başta gelen tarihi eserler ortasında yer alıyor.” dedi.
Beksaç, sur duvarlarının, kullanılan taşların yapısı nedeniyle iklim kurallarından olumsuz etkilendiğini lisana getirdi.
“Koruma çalışması yapılmalı”
Sur duvarlarının dikkatli ve planlı bir çalışmayla korunabileceğini tabir eden Beksaç, şunları kaydetti:
“Yapıların ortasında, temelinde bunlar korunabilir lakin şu kurallarda değil. Yani şu kurallarda hepsi bahtına terk edilmiş durumda. Yani ekseriyetle duvara bitişik olarak yapılmış olan meskenlerin sahipleri kendi yaşamsal şartları nedeniyle duvarları müdafaaya çalışıyorlar. Lakin bu amatör bir iş değil. Yani her önüne gelenin yapacağı da bir iş değil. Duvar müdafaa başlı başına bir uzmanlık alanı. Olağan ki müdafaa kuralları itibariyle de farklı özellikler gösteriyor. Farklı materyaller gerekiyor. Taşların korunması büyük ehemmiyet taşıyor. Zira Osmanlı yapılarından çok daha eski bu yapılar ve o nedenle vakit içinde aşınma büyük. Duvarların ehemmiyeti şu; yani Hadrian kenti kurduğu vakit ortaya koyduğu duvarların izleri bunlar. Tarih boyunca Edirne çok değerli bir kale kent olarak yaşadı ve varlığını sürdürdü; çok önemli planlanmış önlemler alınması lazım.”
