17 Ağustos 1999 sarsıntısının yıl dönümünde muhtemel Marmara sarsıntısını kıymetlendiren Bilim Akademisi Üyesi Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür, “Olası bir zelzelede İstanbul kendi kendine yetemez zira hastanelerin ne kadar çalışacağı, itfaiyenin ne kadar çalışacağı meçhul. İstanbul’da büyük bir kaos kelam konusu olabilir” dedi. 17 Ağustos sarsıntısının akabinde yapılan araştırmayı hatırlatan Görür, “Bilim insanları 99 sarsıntılarından sonra her an olmak kaydıyla Marmara’da 7 ve üzerinde bir zelzelenin olma mümkünlüğünün yüzde 64 olduğunu buldular, yazdılar. Bütün dünyada büyük ölçüde bunu kabul etti. 2004 yılında da yayınladılar. Hasebiyle 30 yıl dediğin vakit işte sonu 2029 gelir. Bu halde biz de 24 seneyi nihayet geçirdik. Sarsıntının olma döneminin sonlarına yanlışsız geliyoruz” sözlerini kullandı.
Bilim Akademisi Kurucu Üyesi Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür, 17 Ağustos 1999 sarsıntısının yıl dönümünde mümkün Marmara sarsıntısını kıymetlendirdi. 17 Ağustos sarsıntısının akabinde yapılan araştırmaya dikkat çeken ve vaktin daraldığını hatırlatan Prof. Dr. Naci Görür, en az 7 üzerinde bir sarsıntının olacağını ve afet idaresinin İstanbul’daki takım ile mümkün olamayacağını söyledi. Görür, ivedilikle sarsıntıya karşı hazırlıklı olunması konusunda ikazlarda bulundu.
“MARMARA’DA 7 ÜZERİ ZELZELE OLMA MÜMKÜNLÜĞÜ YÜZDE 64”
Prof. Dr. Naci Görür, ABD’li jeofizikçi Tom Parsons’un 2004 yılında, sarsıntının zamanlaması ile ilgili yaptığı çalışmayı hatırlatarak, “Şimdi 99 sarsıntılarında yani ben Marmara Denizi’nde bütün araştırmaları yapan takımın Türk tarafının lideri olarak misyon yaptım. Orada denizde bütün araştırmaları biz yaptık. Bu araştırmalar da bu türlü devlet takviyesiyle olmadı. Biz bilim dünyasının dayanağıyla Avrupa Birliği fonlarıyla bu projeleri yaptık. Teknik üniversitede bir avuç insan olarak bunu yaptık. Münasebetiyle 99 sarsıntılarından sonra işte alarmı verdik. Marmaray’a gelebilecek tehlikeyi anlattık, nasıl olacağını nelerin beklenebileceği, yazıldı, çizildi, konuşuldu. Alarm da verdik, lokal idareleri, halkı, merkez idaresini de uyardık. Lakin bu yapılanlar ne kadar, kâfi mi? İstanbul zelzeleye hazırlandı mı dersen, hayır. Bizim yaptığımız, bugüne kadar yaptığımız, yapılmayanların yanında çok az. Artık Parsons diye bir Amerikalı bilim insanı, bizden Türkler de var, bir küme yaptığı çalışmada 99 sarsıntılarından sonra her an olmak kaydıyla Marmara’da 7 ve üzerinde bir sarsıntının olma mümkünlüğünün yüzde 64 olduğunu buldular, yazdılar. Bütün dünyada büyük ölçüde bunu kabul etti. 2004 yılında da yayınladılar bunu önemli bir formda. Hasebiyle yani 30 yıl dediğin vakit işte sonu 2029 gelir. Bu formda biz de yani 24 seneyi nihayet geçirdik. Sarsıntının yani olma döneminin sonlarına hakikat geliyoruz. Her yıl da Anadolu, Batı’ya yanlışsız yılda 2 buçuk santim ilerliyor her sene. 24 yılda da en az 50 cm daha gerilim birikti demektir. Bir de bu olan sarsıntılar o denli yahut bu türlü aşikâr oranda gerilim yükleyebilir, yüklemiştir. O halde yani biz sona yaklaşıyoruz demektir” formunda konuştu.
“İSTANBUL’DA KAOS KELAM KONUSU OLABİLİR”
Prof. Dr. Naci Görür, zelzelenin akabinde İstanbul’a dışarıdan dayanak gelmesi gerektiğini söz ederek, “Olası bir zelzelede İstanbul kendi kendine yetemez zira hastanelerin ne kadar çalışacağı, itfaiyenin ne kadar çalışacağı meçhul. Bir de bu gecekondu mantığıyla gelişmiş, plansız bir kent. Hasebiyle yani sarsıntıda olabilecek yıkım nedeniyle burada ulaşım da olmayabilir. yahut çok problemli olabilir. İstanbul’da büyük bir kaos kelam konusu olabilir. İnsanların muhakkak bir kısmı göçük altında kalabilir. Onlara ulaşılamayabilir cankurtaranlar çalışamayabilir. İstanbul’da bir kar yağışı, bir yağmur olduğu vakit bile biz İstanbul’un ne kadar kaosa sürüklendiğini görüyoruz. O denli bir sarsıntıda, bu türlü dar yollarda üç beş binanın bile yıkılması sonucu nasıl bir kent içinde ulaşım sağlarsınız Allah bilir. Hasebiyle yani çok büyük bir ihtimalle motamot Güneydoğu örneğine bakarsan Güneydoğu’da nasıl hayat durduysa, İstanbul oradan daha makus bir durumda. Zira hem bina yoğunluğu hem nüfus yoğunluğu daha fazla, hem de gecekondu mantığıyla gelişmiş. Gelişme diyoruz; bence gelişmiş değil, kaosa sürüklenmiş. Artık o denli bir zelzelenin olması anında İstanbul kendi kendini besleyemez. Kendi kendine yardım edemez. Özetle kendi göbeğini kendi kesemez. Kesinlikle dışarıdan Marmara Bölgesi’nin dışından dayanak ve yardım gelmeli. Şayet İstanbul sarsıntıda yardım umut ediyorsa bunu, bu sarsıntıya uzak büyük kentlerde yaparak yahut onlarla muahede yaparak, planlayarak bu işi yapması lazım. Takviye ve kurtarıcı grubun dışarıdan gelmesi lazım. ya da memleketler arası grubun yardımın gelmesi lazım. Yanlışsız dürüst havaalanı bile yok. Tahminen birinci sarsıntıda şu andaki yapılan İstanbul Havaalanı devre dışı kalacaktır. Niçin? Zira tabanı nedeniyle. Nasıl Hatay’da havaalanı kalmadı? Burada da tıpkı şey olacaktır. Atatürk Havaalanı’nı da yıktığımıza nazaran muhakkak ölçüde biz elimizden gelen yanlışlıkları maalesef biraz yapmış durumdayız” diye konuştu.
“1967 ADAPAZARI ZELZELESİNDEN SONRA O BÖLGEDE SARSINTI OLACAĞI SÖYLENMİŞTİ”
Prof. Dr. Naci Görür, 1967’de gerçekleşen Adapazarı zelzelesi sonrasında yayımlanmış ulusal ve memleketler arası makalelerde ‘İzmit’e, Gölcük’e dikkat’ denildiğini, bilhassa 1979’da bu hususun gündeme geldiğini fakat sonrasında hiçbir tedbir alınmadığını belirterek şöyle devam etti:
