TEKİRDAĞ’da Organize Sanayi Bölgeleri’nden ( Osb ) Derin Deşarj Projesi ile arıtıldıktan sonra Marmara Denizi‘ne bırakılan suların yine tesislerde kullanılması için proje başlatıldı. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer, Marmara‘ya günde 250 bin ton atık su deşarj edildiğini belirterek, “Reaktif oksijen ve membran sistemiyle çalışan bu teknoloji büsbütün konvansiyonel sistemlere nazaran suyun geri kazanım sistemlerine nazaran daha az maliyetli, daha yeni bir teknoloji. Bu sistem ile suyun geri kazanımı gerçekleştirilebilecek” dedi.
Trakya’da kirliliği önlemek için Ergene Havzası Muhafaza Aksiyon Planı kapsamında Tekirdağ’da bulunan 14 Organize Sanayi Bölgesi’nin ( Osb ) atık sularının arıtılarak Marmara Denizi‘ne bırakılması için 2020 yılının kasım ayında Derin Deşarj Projesi hayata geçirildi. Bugün kadar Çorlu, Çerkezköy, Ergene ve Çorlu Deri İhtisas ve Karma Organize Sanayi Bölgesi’nde kurulan arıtmalarla, atık sular Marmara Denizi‘nin 4 kilometre açığında 40 kilometre derinliğe deşarj edilmeye başlandı. İklim değişikliği, kuraklık ve yer altı su kaynaklarının giderek tükenmesi üzerine Tekirdağ’daki Osb‘ler, Namık Kemal Üniversitesi, Marmara Denizi‘ne günde yaklaşık 250 bin metreküp dökülen suyun, tekrar tesislerde kullanılması için proje çalışması başlattı. Bir yıl içinde hayata geçirilmesi planlanan projede reaktif oksijen ve membran sistemiyle çalışan teknolojide su geri kazanılarak tekrar tesislerde kullanılması hedefleniyor.
‘ARITILAN SULARI GERİ KAZANACAĞIZ’
Projeyi yürüten Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer, Osb
Osb‘lerin atık sularının tamamının evvelce Ergene Irmağı ve kollarına bırakıldığını söyleyen Tecer, “Bugün Derin Deşarj projesi ile günde yaklaşık 250 bin ton artık su arıtılarak Marmara Denizi derinliklerine deşarj ediliyor. Yani artık bu kadarlık bir atık su Ergene Irmağı ve derelerine deşarj edilmiyor. Arıtıldıktan sonra Marmara Denizi’ne deşarj ediliyor. Gelinen nokta değerli bir etap lakin biz burada duramayız. Yani bu sulara bizim muhtaçlığımız var Marmara Denizi’ne arıtılarak deşarj edilen suların tekrar geri kazanılması gerek. Aksi takdirde bu bölgede uzun vadede asla değil fakat orta vadede endüstriyel ve ziraî faaliyetlerin yapılabilmesi için su kaynaklarından mahrum kalacağız demektir. Geri kazanım konusu hoş bir başlık lakin bu çok da kolay olabilecek bir şey değil. Bunun önünde nakdî bir maliyet hem de teknolojik bir gereklilik var daha da kıymetlisi zihniyet değişimine muhtaçlık var. Teknolojik olarak suların geri kazanılması mümkün bunu gören, fark eden endüstrici sularını geri kazanmak için çalışmalara başlamış. Üniversite olarak bizlerin de olağan ki de projeleri var. Maliyet konusu yatırımcı için değerli bir mevzu lakin şunu düşünmeli yatırımcı; bugün ödemekten kaçındığı maliyeti yarın 3 sene 5 sene sonra alternatif maliyet olarak çok daha fazlasını ödeyecektir. Münasebetiyle bu etrafa hassas üretim zihniyetini benimseyerek kendi faaliyetlerini sürdürebilecek bir ekolojik istikrar kurmak zorundalar” diye konuştu.
‘YENİ BİR TEKNOLOJİ’
Prof.Dr. Lokman Hakan Tecer, üniversite ve tekno kentteki firmalarla kurguladıkları bir inovasyon projeleri olduğunu söz ederek, “Reaktif oksijen ve membran sistemiyle çalışan bu teknoloji büsbütün konvansiyonel sistemlere nazaran suyun geri kazanım sistemlerine nazaran daha az maliyetli, daha yeni bir teknoloji. Bu sistem ile suyun geri kazanımı gerçekleştirilebilecek. Deri OSB ile de kurduğumuz protokoller, çerçevesinde yaptığımız mutabakatlar çerçevesinde bu teknolojiyi de burada bu bölgede kullanabilirliğinin araştırmasını yapıyoruz. Geldiğimiz noktada yeterli sonuçları aldık. Bunları daha da düzgünleştirmek, geliştirmek için çalışmaları sürdüreceğiz.
‘PROJEYİ 1 YIL İÇİNDE TAMAMLAMAYI PLANLIYORUZ’
Çorlu Deri İhtisas ve Karma Organize Sanayi Bölgesi Müdürü ve etraf yüksek mühendisi Halil Sürat, bölgelerinde bulunan fabrikaların atık sularının yüzde 98-99’unun arıtıldıktan sonra derin deşarj sistemi ile Marmara Denizi’ne döküldüğünü söyledi. Sürat, “Bu suların geri kazanmamız mümkün, bununla ilgili çalışmalarımız da var. Bu çalışmaları tamamladıktan sonra bu suyun yüzde 70’ini fabrikalara kullanma suyu olarak tekrar geri vermeyi planlıyoruz. Yani bu su geri kazanılabilir. Bu su bu suyu geri kazandığımızda ne olacak? Şu anda endüstride kullanılan yeraltı suyu kullanılmamış olacak. Endüstrici birebir suyu üretimle tekrar kullanmış olacak ve yeraltı sularda korumuş olacağız” dedi. Tekirdağ’da 4 OSB’den günde 250 bin metreküp suyun Marmara Denizi’ne bırakıldığı Velimeşe OSBnin arıtma sisteminin tamamlanmasıyla Marmara’ya bırakılacak suyun 450 bin metreküp olacağını belirten Sürat, “Bu suyun yüzde 50’sini bile geri kazansak günlük 200-250 bin metreküp suyu geri kazanıp sanayi tesislerine tekrar vermiş olacağız. Münasebetiyle yeraltından 200-250 bin metreküp suyu da çekmemiş olacağız. Projeyi bir yıl içerisinde tamamlamayı planlıyoruz. Bu suyu geri kazanmak için çok hoş filtrasyon teknikleri uygulanacak, bunların şu anda Arge çalışmalar yapılıyor. Bizim için en uygun teknik hangisi onu belirleyeceğiz. Belirlendikten sonra projelendirme ve imalat basamakları daha sonra geri kazanma süreci yapılmış olacak. Şu anda etkin olarak çalışan 120 fabrikamız mevcut. Bunların 60 tanesi etkin olarak proses suyu kullanıyor ve biz geri kazandığımız suyu bu fabrikalara kullanma proses suyu olarak verebileceğiz” formunda konuştu.(DHA)
