Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün, AK Parti Meclis Küme Toplantısı’nın akabinde Finlandiya’nın NATO üyeliğine ait bir soruya, “Süreç neyse o süreci işleteceğiz. Üstümüze düşen misyonu yapacağız. Verdiğimiz kelamı tutacağız. Cuma günü gelsin, Sayın Cumhurbaşkanı (Niinistö) ile bir görüşüp verdiğimiz kelamın gereğini yerine getireceğiz” karşılığını verdi.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, Cuma günkü Türkiye ziyaretinde ülkesinin NATO üyeliğinin onaylanmasını beklediğini söyledi. Bugün İngiliz haber ajansı Reuters’a konuşan Niinistö, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Finlandiya’nın NATO üyeliğini onaylamaya karar verdiğini biliyoruz. Kelamını tutmak için iki cumhurbaşkanı olarak bir ortaya gelmemizi istiyor” dedi.
Aslında Türkiye en başından beri Finlandiya’nın üyeliğine sıcak bakıyor. Fakat Finlandiya ve İsveç, tıpkı anda üye olmak istediklerini belirtiyordu. İsveç’in Madrid’de imzalanan ve taahhüt ettiği sorumlulukları yerine getirmemesinden sonra, Ankara’nın da kararlı duruş sergilemesiyle Finlandiya, İsveç’i beklemeden İttifak’a üye olmak isteğini kamuoyunda tartışmıştı.
Hatta İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, Finlandiya’nın ülkesinden evvel NATO’ya üye olması ihtimalinin arttığını kabul etmişti.
MÜZAKERELER HANGİ BASAMAKTA?
Türkiye, 2023’ün Ocak ayında Danimarkalı çok sağcı siyasetçi Rasmus Paludan’ın, Stockholm’deki Türkiye Büyükelçiliği binası önünde Kur’an-ı Kerim yakması ve terör örgütü PKK/YPG sempatizanlarının Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı amaç alan protesto şovları nedeniyle üçlü müzakereleri süresiz askıya aldı.
Türkiye, geçen haftalarda askıya alınan görüşmeleri tekrar başlattı. İsveç ve Finlandiya’yla yapılan Brüksel’deki son toplantıda Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, “Türkiye’nin güvenlik tasalarının giderilmesiyle ilgili adım atılmalı” demişti.
Kalın, İsveç ve Finlandiya’nın NATO sürecinin birlikte mi başka farklı mı işleyeceği konusundaki sürat, kapsam ve genel çerçevenin bu ülkelerin atacağı adımlara bağlı olduğunu söylemişti.
İSVEÇ GEREKLİ ADIMLARI HALA ATMADI
Brüksel’deki son toplantıda, imzalanan mutabakatta yer alan taahhütlerin İsveç ve Finlandiya tarafından yerine getirilip getirilmediği unsur husus görüşüldü.
Madrid’de imzalanan mutabakat zaptı, İsveç ve Finlandiya’nın “terörle uğraş konusunda Türkiye ile işbirliğini artırmalarını”, “başta PKK olmak üzere terörle ilişkilendirilen Türkiye kökenli örgütlerin her türlü faaliyetlerini engellemelerini” ve “Türkiye’nin terör hatalısı olarak isim isim verdiği şahısların iade edilmesini” gerektiriyor.
Ayrıca Türkiye’ye uygulanan silah ambargosunun da kaldırılması öngörülüyor.
Türkiye, Finlandiya’nın bu bahislerde adım attığını lakin İsveç’in ittifaka iştirak noktasına gelmediğini kaydediyor ve 14 Mayıs’ta yapılacak cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinden sonraki periyoda işaret ediyor.
İsveç, 2022’de “terörle çabada güvenlik güçlerinin alanını daha da açmak için” anayasada değişikliğe gitmişti.
1 Ocak 2023’de yürürlüğe giren anayasa değişikliklerinin akabinde “terörle çabayı ilgilendiren” birçok maddede da ahenk çalışması yapılmıştı.
Ancak Türkiye, kelam konusu adımı kâfi bulmuyor. Çünkü ülkedeki terör sempatizanları, bilhassa de STK’lar üzerinden örgütlenmiş durumda. Tıpkı Kur’an-ı Kerim yakılmasında olduğu üzere İsveç maddeleri, sokak eymelmelerini “ifade özgürlüğü” olarak kıymetlendiriyor.
İKİ ÜLKE TEMMUZ ÖNCESİ NATO ÜYESİ OLMAK İSTİYOR
İki ülke de Temmuz ayında Litvanya’da yapılacak NATO Doruğu’nda ittifaka üye olmak istiyor.
Ancak Türkiye ve Macaristan şimdi iki ülkenin üyeliklerini onaylamadı.
FİNLANDİYA’YA NİSAN AYINDA ONAY ÇIKABİLİR
TBMM’de, Nisan ayı ortasında Finlandiya’nın üyeliğinin onaylanması ihtimali çok yüksek.