TEI Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit, AA muhabirine, 2023 yılında en büyük gayelerinin birinci yerli genel niyet helikopteri Gökbey için ürettikleri TEI-TS1400 motoruyla havalanmasını ve Türkiye’de tasarlanmış, geliştirilmiş birinci ulusal turbofan motoru TEI-TF6000’in birinci çalıştırılması olduğunu söyledi.
“İnsanlı uçuş olgunluğuna ulaşmış iki TEI-TS1400 Turboşaft Motoru’nu mart ayı sonu prestijiyle vereceğiz.” diyen Akşit şöyle konuştu:
“Daha evvel TUSAŞ’a motor teslim etmiştik. Bu daha çok entegrasyon çalışmalarını başlatmak içindi. Bu ortada motoru, beşerli uçuşu yapabilecek olgunluğa getirmek için var gücümüzle çalıştık. Motorumuzu 1572 beygir güce çıkarttık. Motoru azamî periyodun üzerine de çıkartıp, yüzde 100 periyodun üzerinde de çalıştırdık. Önemli bir problemle karşılaşmadık. Artık motorumuzun beşerli uçuş için hazır olduğunu düşünüyoruz.”
Mahmut Faruk Akşit, Gökbey’in beşerli uçuşuna karar verecek asıl kurumun koordineli çalıştıkları Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. olduğunu bildirdi.
Uçuş güvenliğiyle ilgili bir komitenin de bulunduğunu anlatan Akşit, şöyle devam etti:
“O komitenin mart ayı sonundaki toplantısını bekliyoruz. TUSAŞ’a motor teslim edilmeden evvel beşerli uçuş öncesi yapılması gereken testlerin çabucak hemen hepsini tamamladık. Biraz daha süremiz olduğundan ek testlerle motorları çalıştırıyoruz fakat şu anda bir zahmetimiz yok. Bir aksilik olmazsa inşallah mart ayı sonunda beşerli uçuş için birinci iki motorumuzu vereceğiz, TUSAŞ da bu motorları takacak. Birinci beşerli uçuşu bu yıl içinde görürüz diye umuyoruz.”
“YÜKSEK İRTİFADA VAZİFE YAPAN PİSTONLU İHA MOTORLARINDA DÜNYADA BİR NUMARAYIZ”
Akşit, TEI-PD170 motorlarının birinci kere 30 bin feet irtifa düzeyini aşarak rekor kırdığını anımsatarak, pistonlu motorların bu kadar yüksek irtifalarda uçmasının, jet motorlarına nazaran daha güç olduğunun altını çizdi.
Dünyada TEI-PD170 dışında 30 bin feet irtifaya çıkan pistonlu motor olmadığını vurgulayan Akşit, “Bizim motorumuz Allah’a şükür bu yüksekliğe çıktı. Şu anda Aksungur ile irtifa ve uçuş testlerine devam ediyoruz. Uçuş güvenliğini etkileyecek büyük hiçbir sorun çıkmadı. Motoru olgunlaştırma süreci devam ediyor. Gayemiz bu yılın birinci yarısında TEI-PD170 motorunun olgunlaştırma test sürecini tamamlayıp, Aksungur’da seri imalatta uçmasını sağlamak. Pistonlu İHA motorlarında, yüksek irtifa konusunda dünyada bir numarayız.” diye konuştu.
“(TEI-PD222) BU MOTORA UZAK DOĞU’DAKİ BİRTAKIM ÜLKELERDEN ÖNEMLİ TALEP VAR”
TEI Genel Müdürü Akşit, İHA motorlarında 225 beygirlik TEI-PD222’yi geliştirdiklerine değinerek şunları aktardı:
“Bu motor belirli olgunluğa ulaştı. Dayanıklılık testlerini de muvaffakiyetle tamamladı. TEI-PD170 motorunun kullanıldığı her alanda rahatlıkla kullanılabilecek. Birebir sığacak halde tasarladık. TEI-PD170’e nazaran yalnızca 8-10 kilo farkı var. Güç bakımından 170 beygirlik TEI-PD170’ten daha güçlü motor. Bu motora Uzak Doğu’daki birtakım ülkelerden önemli talep var. Pazarlık ediyoruz. Fakat birinci önceliğimiz ulusal muhtaçlıklar. Şu anda seri imalatta üretebildiğimiz kadar üretiyoruz. Yurt dışı ihracat potansiyeline de bakıyoruz.”
