Depremin akabinde süratle ayağa kalkarak üretime başlayan birçok fabrika, yaşanan büyük göç nedeniyle şu sıralar çalıştıracak eleman bulmakta büyük sorun çekiyor. İktisat idaresi, sarsıntı bölgesindeki 11 vilayette istihdamı artırmak ve göçü önlemek için özel minimum fiyat konusunu gündeme alırken bölgede personel karaborsası oluştuğu öğrenildi. Birtakım fabrikaların siparişlerini yetiştirmek için öbür fabrikaların çalışanlarına cazip teklifler götürdüklerini söyleyen patronlar, “Göç nedeniyle çalıştıracak eleman bulmakta zati zorlanıyoruz. Bunun üstüne bir de çalışanlarımızı elimizden almaya çalışan fabrikalar var. Emekçilerimize ‘Bizimle çalışırsan gündüz 100 TL, gece vardiyasında da 250 TL fark veririz’ diyorlar. Bu centilmenliğe yakışmıyor. Bu farkı veremeyecek çok firma var” açıklamasında bulundu.
NİTELİKLİ ATEŞ PAHASI
Aldığı siparişleri yetiştirmek ve milletlerarası şirketlerle yaptığı kontratlara uymak zorunda kalan iş insanları için şu anda en kıymetli gündem çalıştıracak nitelikli eleman bulmak. Tesislerini ayağa kaldırmak ve makinelerini yine çalıştırmak için 24 saatini fabrikada geçiren patronlar SABAH’a şunları söyledi: “Nitelikli işçimizi kaybetmemek için yaşadığımız büyük zorluğa karşın maaşlarına önemli artırımlar yapıyoruz. Taban fiyat tabiatıyla 15-20 bin liraya dayandı. Çalışanlarımızın makul fiyat artış taleplerini imkânlarımız nispetinde karşılıyoruz. Nitelikli elemanda ise çok daha yüksek sayılar kelam konusu.”
GECE GELENE 250 TL FARK
Patronların oluşturduğu karaborsada en yüksek tarife ise gece çalışmalarında uygulanıyor. Personellerin yaşadıkları büyük travmadan ötürü gece çalışmak istememeleri üzerine kimi işletmelerin “Gece çalışırsan günlük ek 250 TL veririm” dedikleri öğrenildi. Geceleri ailesini yalnız bırakabilen birçok çalışanın da bu teklifi kabul ettiklerini söyleyen patronlar, “Bu durum uzun vadede esnafa da ziyan verecek. Fırıncı, berber, cafe-restoran üzere küçük işletmeler çalıştıracak adam bulamayacak. Zira burada çalışan bireyler ‘gider fabrikada çalışırım en az 15 bin lira alırım’ diyecek. Bunu verecek endüstrici sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor” diye konuştu.
BATILI FİRMALAR TEŞVİK EDİYOR
Bilhassa dokumacılık ve hazır giysi kesiminde eleman kasvetinin had safhada olduğunu anlatan patronlar, bunun bir nedeninin de Batı’daki firmalar olduğunu anlattı. Başta Denizli olmak üzere birçok kentte, zelzeleden etkilenen vilayetlerden gelecek çalışanlara cazip şartlarda iş imkânı sunulduğunu aktaran patronlar, “Oysa yerinde ihya değerli olmalı. Bu kentlerin endüstrisi batarsa düzgünce hayalet kentlere dönüşür. Biz buna müsaade etmek istemiyoruz. Burada bir Kurtuluş Savaşı veriyoruz. Bu süreci personeliyle patronuyla el birliği ile aşacağımıza inanıyoruz” kelamlarıyla yaşadıkları şiddetli süreci anlatıyor.
ÇÖZÜM BULUNMALI
Sarsıntının üstünden daha 40 gün geçmeden yaşanan karışıklığın kendilerini zorda bıraktığını söyleyen patronlar, “Kısa vadede bu durum çalışanın lehine üzere görünse de uzun vadede bundan hepimiz ziyan göreceğiz. Bu farkı veremeyecek durumda olan çok fabrika var. Buna ticaret ve sanayi odaları başta olmak üzere yetkili mercilerin tahlil bulunması gerekiyor. Zira biz işimizi ayakta tutmaya çalışıyoruz. Görünün o ki biz sarsıntı kadar bundan da ziyan göreceğiz” diyor.
