En son 2019 yılında yapılan Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinin akabinde misyona getirilen birçok üst seviye AB yetkilisi, mevcut yasama periyodunun sonuna yaklaşıldığı bu periyotta işten ayrıldı.
Avrupa seçimlerinin sonuçları AB kurumlarında üst seviye konumlara kimlerin getirileceği konusunda da belirleyici oluyor. Son seçimler Mayıs 2019’da düzenlenmiş, akabinde AB Kurulu, AB Kurulu ve AP Lideri ile Kurul üyeleri tespit edilmişti.
AB üyesi 27 ülkede sıradaki seçim ise bu yıl 6-9 Haziran’da yapılacak AP seçimleri olacak. AP’nin 5 yıllık devri için düzenlenecek seçimlerde 720 milletvekili belirlenecek. Seçimlerin akabinde AB idaresinde kimlerin yer alacağı da netlik kazanacak.
Bu noktada çok sayıda siyasetçi, mevcut konumlarına benzeri misyonlara getirilmeyecekleri için yeni fırsatlar arıyor. Bu bireylerin kurumları yerine ferdi geleceklerine yönelik planlamalara odaklanmaları kamuoyunda rahatsızlığa neden oldu. Öbür durumlar arayan bu yetkililerin kendilerini hakikaten AB’ye yahut kamu hizmetine adamadıkları, yüksek fiyatlar aldıkları devrin sonu yaklaşırken kişisel menfaatlerine ve yeni fırsatlara odaklandıkları değerlendirmeleri yapılıyor.
AB Kurulu Lideri von der Leyen’in ismi NATO için geçiyor
Örneğin daha evvel Almanya Savunma Bakanı olan mevcut AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen, hala bir sonraki devir AB Kurulu Başkanlığı için resmen adaylığını koymadı. Bu durum ve von der Leyen’in isminin sıklıkla bir sonraki NATO Genel Sekreterliği durumu için gündeme gelmesi yaşanan meçhullüğü artırıyor.
AB Kurulu Lideri Michel, vazifesinden erken ayrılabilir
Bu noktada bir öbür değerli gelişme de AB Kurulu Lideri Charles Michel’in meslek amaçlarında oldu. Michel, hafta sonu yaptığı açıklamada, 2024’teki Avrupa seçimlerinde aday olmaya karar verdiğini ve seçilirse mevcut vazifesini erken bırakacağını bildirdi. Böylelikle, birinci sefer vazifedeki bir AB Kurulu Lideri, AP seçimlerinde milletvekili adayı oldu.
Belçika Frankofon Liberaller partisinden AP milletvekili adayı olan Michel, olağanda yeni Kurulun kurulacağı kasım ayının sonuna kadar vazifesini sürdürecekti fakat bu durumda seçimlerin akabinde AP’de yemin etmesiyle mevcut misyonu erken sona erecek.
Göreve 1 Aralık 2019’da başlayan Michel, daha evvel Belçika Başbakanı idi.
AB Kurulu liderinin vazifeleri ortasında, toplantılara başkanlık etmek, toplantı gündemi belirlemek, AB içinde mutabakat sağlanmasına yardımcı olmak ve Birliğin önderler düzeyinde dış temsilini gerçekleştirmek yer alıyor.
AB başkanlarının Michel’in yerine geçecek yeni Kurul liderini belirleyememeleri halinde, 1 Temmuz’da AB Devir Lideri olacak Macaristan’ın Başbakanı Viktor Orban, AB Kurulu Başkanlığı rolünü de üstlenecek.
Michel’in kendi siyasi mesleğine odaklanarak bu üst seviye vazifesini erken ve epey karmaşık bir vakitte bırakacak olması Avrupa’da ağır tartışmalara yol açtı.
Komisyonun “iki numarası” da istifa etmişti
Geçen yıl AB Kurulunun “iki numarası” pozisyonunda olan Kıdemli Lider Yardımcısı Frans Timmermans, Hollanda’da sol ittifakın başbakan adayı olmak için vazifesinden istifa etmişti.
AB’nin yeşil dönüşümü ve iklim gayelerinden sorumlu Timmermans’ın da üst seviye durumunu mevcut belgeleri açısından kritik bir vakitte bırakması reaksiyon çekmişti.
Hollanda’da Emekçi Partisi-Yeşil Sol ittifakıyla seçime giren Timmermans’ın partisi ikinci olmuştu. Hollanda’nın Komite üyeliğine ise ülkede geçmişte dışişleri bakanlığı misyonunda bulunmuş olan Wopke Hoekstra getirilmişti.
AB Kurulu Kıdemli Lider Yardımcısı Margrethe Vestager de geçen yılın son aylarında Avrupa Yatırım Bankası Başkanlığına aday olduğu için misyonundan süreksiz olarak ayrılmıştı. Bu duruma İspanya İktisat Bakanı Nadia Calvino’nun seçilmesiyle Vestager kuruldaki misyonuna geri dönmüştü. Lakin Vestager’in elindeki değerli rekabet belgelerini ardında bırakarak Avrupa Yatırım Bankası başkanlığını hedeflemesi rahatsız edici bulunmuştu.
AB Kurulunun Adaletten Sorumlu Üyesi Didier Reynders de hafta sonu Avrupa Kurulu Genel Sekreter adayı olmak istediğini açıkladı.
Belçika’da geçmişte dışişleri ve savunma bakanlığı yapan Reynders, daha evvel Strazburg merkezli Avrupa Kurulu’nun Genel Sekreterliğine aday olmuş lakin seçilememişti.
Reynders’in yeni durum arayışının Michel’in erken vazifeden ayrılma açıklamasıyla tıpkı vakitte gerçekleşmesi dikkat alımlı bulundu.
AB Komitesinin Bulgar üyesi Mariya Gabriel de geçen yıl ülkesinde dışişleri bakanı olmak için Brüksel’deki vazifesini bırakmıştı.
AB Kurulu Yenilik, Araştırma, Kültür, Eğitim ve Gençlikten Sorumlu Üyesi Gabrile’in yerine daha evvel Avrupa Parlamentosu’nda milletvekilliği ve Avrupa Sayıştayı üyeliği yapan Iliana Ivanova getirilmişti.
2020 yılında da AB’nin en kıymetli belgelerini oluşturan ticaret belgelerinden sorumlu AB Komitesi üyesi İrlandalı Phil Hogan istifa etmek zorunda kalmıştı.
Sıkı kapanma devrinde Kovid-19 önlemlerini ihlal ettiği ortaya çıkan Hogan, istifası öncesinde Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) lideri olmak istediğini ve bu konuma aday olduğunu açıklamıştı.
Hogan’ın kendi başına bu halde bir karar alması AB kurumlarında rahatsızlığa neden olmuştu. Lakin yaşan skandal sonucunda Hogan’ın DTÖ’deki meslek maksadı gerçekleşemedi.
