Avrupa Birliği (AB) Dış Bağlar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Avrupa Parlamentosunun (AP) İsrail’in Batı Şeria’da tırmandırdığı şiddeti ele almasının, ülkenin Dışişleri Bakanı Eli Cohen’in telaffuzunun tersine, “içişlerine müdahale” sayılmayacağını vurgulayarak, yasa dışı yerleşimler ile Filistinlilerin konutlarının yıkılması ve tahliye edilmeleri süreçlerinin durdurulması, askeri operasyonların orantılı olması, aşırıcılık faillerinin hesap verebilirliğinin sağlanması davetinde bulundu.
Borrell, Fransa’nın Strazburg kentinde toplanan AP Genel Heyetinde İsrail-Filistin bahisli oturumda konuştu.
Hem İsrail hem Filistin tarafıyla süren şahsî bağlantısına değinen Borrell, İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen ve Filistin Başbakanı Muhammed Iştiyye ile bu sabah dahi telefon görüşmesi yaptığını, Iştiyye’yi Brüksel’e davet ettiğini söyledi.
Borrell, Cohen ile telefon görüşmesinin detayları hakkında bilgi vererek şunları aktardı:
“Bu sabah, bu tartışmadan pek mutlu olmayan İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen ile telefonda konuştum. Kaygılıydı ve AP’nin neden İsrail’in içişlerine karıştığını sordu, bir defa daha beni suçlayarak. Üzgünüm. AP beni bir mevzuyu görüşmek üzere çağırırsa, gelmeliyim değil mi? ‘İsrail’de demokrasinin bozulması ve işgal edilen topraklarda bunun sonuçları’ panele bu başlığı koyan ben değilim, siyasi kümelerdir.”
AP’nin değerli gördüğü her şeyi tartışmakta özgür olduğunu vurgulayan Borrell, “İsrailli bakana çok dostça bir formda açıklamaya çalıştığım şey de buydu. Bakın, parlamenterlerin İsrail’de ve işgal altındaki Filistin topraklarında büyüyen şiddet sarmalından telaş duymaları olağandır.” diye konuştu.
Borrell, “Elbette, iki devletli tahlile güçlü bir inancımız var ve bundan öbür geçerli bir alternatif olmadığına inanıyoruz. Memleketler arası ortaklarımızla çatışmaya barışçıl bir tahlil için çalışmaya devam edeceğiz.” dedi.
AP’deki oturumun Cohen’e İsrail zıddı bir konuma sahip olmak için değil, Ortadoğu barış sürecine nasıl katkıda bulunulacağını göstermek için yararlı olmasını umduğunu belirten Borrell, şöyle devam etti:
Borrell, “Avrupa Parlamentosu İsrail’deki iç dinamikleri tartışmak, bölgedeki paha ve çıkarlarımıza ait algımız açısından orada neler olduğunu anlamak için tam yetkiye sahiptir. Bunda garip olan hiçbir şey yoktur. Bu bir müdahale olarak görülemez İsrail demokrasisine olan ilgimizi ve takdirimizi göstermenin bir yolu olarak görülebilir.” değerlendirmesinde bulundu.
– BATI ŞERİA’DAKI HUKUKSUZ MUAMELELERLE İLGİLİ ELEŞTİRİLER
AB Yüksek Temsilcisi Borrell, yerleşimlerle ilgili şunları aktardı:
“Bu mevzuda açıktık ve bir sefer daha açık olacağım. Yerleşimler milletlerarası hukuka nazaran yasa dışıdır. Bunu söylemek İsrail zıddı olmak mı? Hayır. Filistinlilerin meskenlerini yıkmaları ve tahliye etmelerinin yanı sıra yerleşim genişlemeleri de durdurulmalıdır. İsrail hükümeti, yerleşimci aşırılık yanlılarının şiddetine önemli bir biçimde karşı koymalı ve failleri sorumlu tutmalıdır. Askeri operasyonlar orantılı ve milletlerarası insani hukuka uygun olmalıdır.”
– FİLİSTİN’E ÇAĞRI
Borrell, Filistin idarenin üzerine de kimi sorumluluklar düştüğünü belirterek şunları kaydetti:
“Güvenlik işbirliği açısından eforlarını iki katına çıkarmalı ve birçok İsraillinin hayatına mal olan terör aksiyonlarını önlemek için çalışmalıdırlar. Filistin topraklarını tek bir legal otorite altında yine birleştirmek için Filistinlilerin uzlaşma istikametinde çalışması da tıpkı derecede değerlidir. Filistinli kümeler uzlaşma görüşmelerine yapan bir formda dahil olmalıdır. Filistin halkı, liderliğinin meşruiyetini yenilemek için ulusal demokratik seçimlerde oy kullanma hakkını hak ediyor. Bu, gelecekteki barış görüşmeleri açısından da değerlidir.”
– İSRAİL’İN TEPKİSİ
İsrail Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada Cohen ve Borrell’in telefon görüşmelerine ait şu sözlere yer verilmişti:
“Cohen, İsrail devletinin iç siyasi işlerine olabilecek rastgele bir müdahale teşebbüsünün engellenmesini istedi. Cohen, AB’nin İsrail içişlerine müdahalesi ve Filistinlileri finanse etmesi artık durmalı, dedi.”
